Groepsfoto (klik op foto voor meer info)


Algemeen

Het schutters- en gildewezen is uit de regio Weert niet weg te denken. De hang naar en de verbondenheid met het oude Bourgondische in deze streek is op tal van plaatsen nog duidelijk aanwezig, onder andere door de eeuwenoude schutterijen. Die treft men niet alleen in het Middenlimburgse Weert en omgeving, maar ook in de steden en dorpen van het Belgische en Brabantse Kempenland nog veelvuldig aan en zijn hiervan getuige. Schutterijen bestaan al eeuwenlang.

Schutterij Sinte Catharina 1480 behoort binnen de Weerter kantonale schuttersbond tot de oudsten. Na de Tweede Wereldoorlog heeft het gilde ruim 40 jaar op non-actief gestaan. Dat dergelijke organisaties het eeuwenlang volhouden is het beste bewijs dat een schutterij iets te bieden heeft: zowel aan de leden als aan de samenleving! Juist dat waardevolle in de schutterij-tradities willen wij bij Sinte Catharina 1480 extra benadrukken. Onze stadsschutterij is dan ook nadrukkelijk in de historie verankerd. De middeleeuwse gebruiken en titulatuur zijn bij Sinte Catharina bewaard gebleven. De galakostuums zijn gebaseerd op de kleding afgebeeld op de schilderijen van de Haarlemse schilder Frans Hals en zijn historisch verantwoord.


De historie
Zoals vele andere gilden is het Gilde van Wieërter Stadsschötte Sinte Catharina 1480 ontstaan uit een kerkelijke broederschap. Naast Sinte Catharina 1480, ook wel 'Jonge Schut' genoemd, kende Weert in de middeleeuwen overigens nog andere stadsschutterijen. We noemen hier de Sint Jorisschutten ofwel 'de Oude Schut' en het Sint Hubertusgilde ofwel de 'Busseschutte'. St. Joris en St. Hubertus zijn tot omstreeks 1914 actief gebleven. Sinte Catharina is opgericht in het jaar 1480 en de Heer van Weert, Graaf Jacob III van Horne, besloot in 1512 de Broederschap van Sinte Catharina te reglementeren en aan te stellen als stadsschutterij ter bescherming van de stad Weert. Dit geschiedde via de Bevestigingsbrief en Privileges, welke later nog eens door Philips van Montmerency in de functie van Graaf van Horne, werden aangepast. Eertijds was Weert bezit van de Graven van Horne, die de stad omstreeks 1460 tot definitieve residentie hadden verkozen. Zij onderhielden het Gilde zoals toen gebruikelijk was. De tijden trotserend met vele ups en downs, belandde het Sinte Catharina Gilde in de 20ste eeuw. Sinte Catharina is tot 1949 actief geweest. 40 Jaar later werd het initiatief genomen om de oude stadsschutterij nieuw leven in te blazen. Omdat schutterij Sinte Catharina nimmer officieel is opgeheven - er waren zelfs nog een voorzitter en enkele leden - wordt besloten de nieuwe schutterij te noemen naar het eeuwenoude Sinte Catharina. Vandaar dat de nieuwe Weerter stadsschutterij met trots de naam draagt van: Gilde van Wieërter Stadsschötte Sinte Catharina 1480.

Interne opbouw
Zoals hierboven reeds is aangegeven, zijn bij Sinte Catharina de oude middeleeuwse gebruiken en titulatuur bewaard gebleven. Tijdens de Spaanse periode, beter bekend onder de naam Tachtigjarige Oorlog (1568-1648), voerden vele stadsgilden radicale verande-ringen door in hun interne gildebenamingen. Veel Spaanse militaire functies, maar ook de organisatiestructuur, werden overgenomen. Gildetitels als Provoost en Deken werden op veel plaatsen vervangen door militaire benamingen als kolonel. Rangen als kapitein, luitenant, vaandrig en korporaal deden hun intrede. De overgang van het oorspronkelijke gilde naar de militaire schutterij kreeg in die tijd in vele steden dan ook vaste vorm. Behalve veel Spaanse militaire functies en rangen, werden ook de structuur en organisatie overgenomen. Deze reorganisatie heeft het Gilde van Wieërter Stadsschötte Sinte Catharina 1480 doelbewust aan zich voorbij laten gaan. Vele andere schutterijen zijn veel jonger dan Sinte Catharina 1480 en hebben dan ook gekozen voor de militaire opzet naar Spaans voorbeeld. Zij hebben ook niet die binding met het middeleeuwse Weert, zoals Sinte Catharina.

Wat heeft het Gilde te bieden
In het vorenstaande beeft u iets over het ontstaan en de interne opbouw van het Gilde van Wieërter Stadsschötte Sinte Catharina 1480 kunnen lezen. Wat voor u uiteraard van belang is, is hetgeen het Gilde u te bieden beeft. Het Gilde biedt de leden broederschap, vriendschap, saamhorigheid en plezier. Zo kan het Gilde, of beter gezegd de met spiezen en hellebaarden bewapenden daarvan, een middeleeuwse spiezenexercitie uitvoeren. De vendeliers kunnen een vendeldemonstratie geven. Het complete Gilde kan zich in een aantal formaties opstellen en tijdens een optocht of ommegang kan een show uitgevoerd worden. En tot slot kunnen de cloveniers, dit zijn de met zwartkruitgeweren bewapenden, saluutschoten lossen.